Damaszek

63


To jedno z najstarszych miast świata było świadkiem powstania i upadku starożytnego Izraela, ale także jednym z miejsc narodzenia się chrześcijaństwa. To w drodze do tego miasta Saul zmienił się z prześladowcy chrześcijan w wyznawcę Chrystusa.

Damaszek jest najstarszym nieprzerwanie zamieszkałym miastem świata. Założony ok. 3000 lat p.n.e., położony jest w południowo-zachodniej części Syrii, u stóp góry Kasjun w paśmie Antylibanu, na skraju Pustyni Syryjskiej.

Miasto pojawia się w Biblii już w czasach Abrahama. Z Damaszku pochodził jego najbardziej zaufany sługa Eliezer. Wszystko wskazuje na to, że Abraham przechodził przez Damaszek idąc do Kanaanu.

Miasto związane jest nieustannie z historią Izraela i kolejnymi władcami zarówno izraelskiego królestwa północnego, jak i południowego — Judy. W czasach Dawida Damaszek nawet przynależał do Izraela. Niepodległość odzyskał w okresie panowania Salomona, kiedy to władzę nad miastem objął Rezon.

Damaszek był stolicą starożytnego państwa aramejskiego na Bliskim Wschodzie zwanego Aramem-Damaszkiem lub po prostu Aramem. W drugiej połowie IX wieku p.n.e. stał się regionalnym mocarstwem dominującym nad znacznymi obszarami Lewantu. Upadek państwa nastąpił w 732 roku p.n.e. w wyniku asyryjskiego najazdu.

Jednak zanim do tego doszło, w okresie rządów Ben Hadada I po zawarciu przymierza z judejskim królem Asą, Damaszek walczył przeciwko izraelskiemu królowi Baszy i zdobył kilka miast na północy Izraela. Następca Ben-Hadada I Ben-Hadad II (Hadadezer) walczył z izraelskim królem Achabem, jednak poniósł klęskę i dostał się do niewoli. Ale w niewoli został potraktowany bardzo łagodnie, a król Izraela zawarł z nim przymierze. Później stanął na czele koalicji sformowanej przeciwko Asyrii (w której skład wszedł między innymi Achab), a która pokonała przeciwnika w bitwie pod Karkar (853 p.n.e.). Potem zerwał przymierze z Achabem, który później poległ w bitwie z Aramejczykami pod Ramot w Gileadzie.

Szczyt potęgi Damaszek osiągnął w okresie panowania Chazaela, który dokonał przewrotu pałacowego i objął władzę po Hadadezerze. Gdy utwierdził swoją władzę, a zagrożenie ze strony Asyrii zostało zażegnane, rozpoczął ekspansję na południe. Pokonał Izraelitów i zajął część ich terytoriów. Nie toczył natomiast wojen z Judą, która zapłaciła mu trybut.

Po śmierci Chazaela i objęciu władzy przez Ben-Hadada III potęga Aramu zaczęła podupadać. W roku 796 asyryjski król Adad-nirari III zmusił państwo aramejskie do opłacania trybutu, a władca Aramu poniósł klęskę z Zakkurem, królem Hamat i Luasz, a także izraelskim królem Joaszem. Król izraelski Jeroboam II uczynił Damaszek swoim wasalem. W 734 roku p.n.e. aramejski król Resin wszedł w skład koalicji antyasyryjskiej, która jednak poniosła klęskę. Dwa lata później Tiglat-Pileser III zdobył Damaszek i deportował jego mieszkańców.

Po Asyryjczykach Damaszkiem władali Babilończycy, Persowie i Grecy. Znaczącą rolę polityczną miasto zaczęło odgrywać, gdy Rzymianie uczynili z niego stolicę Nabatejczyków w 85 roku p.n.e. I to właśnie za panowania rzymskiego do Damaszku przybył apostoł Paweł, który jako wysłannik Sanhedrynu miał aresztować wyznawców Jezusa, ale na drodze przed Damaszkiem doznał nawrócenia i sam stał się gorliwym chrześcijaninem.

W VII wieku miasto zdobyli Arabowie. Obecnie Damaszek jest dwumilionową metropolią oraz czwartym co do świętości miejscem muzułmanów (po Mekce, Medynie i Jerozolimie).

Głównym bóstwem miasta, co ilustrują imiona kilku władców, był Hadad, bóg burzy. Na miejscu jego świątyni cesarz rzymski Teodozjusz (379-395) wzniósł kościół pod wezwaniem świętego Jana Chrzciciela. Z kolei za panowania muzułmańskich Umajjadów (VIII wiek) kościół ten został przerobiony na meczet, uznawany dziś za najwybitniejsze dzieło architektury wczesnego islamu. W środku znajduje się grób Jana Chrzciciela.

Niedaleko od meczetu leży główna arteria Starego Miasta — ulica Prosta. To właśnie przy niej, w domu Judy, zamieszkał Paweł, gdy przybył do Damaszku. Ulica Prosta wiedzie do dzielnicy chrześcijańskiej, w której znajdują się dwa inne miejsca związane z Apostołem Narodów. Pierwszym z nich jest dom Ananiasza. Obecnie jest tam kaplica, która mieści się kilka metrów pod ziemią. Drugim jest niezbyt odległe miejsce nocnej ucieczki Pawła, podczas której został spuszczony w koszu za mury miejskie. Obecnie znajduje się tam kościół świętego Pawła. 

Bernard Koziróg

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj