Oddychamy najbardziej zanieczyszczonym powietrzem w Europie. Z powodu smogu w Polsce umiera 44,5 tysiąca osób rocznie.
Czym jest smog? To połączenie zanieczyszczonego powietrza, będącego skutkiem działalności człowieka, i niekorzystnej pogody. Smog jest szczególnie odczuwalny w bezwietrzne jesienne i zimowe dni, kiedy stężenie szkodliwych pyłów często wielokrotnie przekracza dopuszczalne normy. Jesteśmy wtedy świadkami zamglonych ulic, gryzącego dymu, odczuwamy uciążliwy ból głowy i mamy problemy z oddychaniem. Lekarze alarmują w takie dni: zostańcie w domach.
Co jest główną przyczyną przekroczenia norm? To niska emisja, czyli emisja pochodząca ze spalania paliw stałych w piecach i kotłach, drewna w kominkach, a także spalin samochodowych. Chodzi głównie o najgorszej jakości węgiel, mokre drewno i przestarzałe piece.
Analizy przeprowadzone przez instytuty naukowe i organizacje zajmujące się ochroną środowiska wykazały, że w 2017 roku przez ponad miesiąc nad Polską wisiał gęsty koktajl trujących substancji: dioksyny, siarka, rtęć, metale ciężkie, związki azotu, ołów, amoniak, rakotwórczy benzopiren.
Utrzymujące się wysokie stężenie zanieczyszczeń powoduje, że wzrasta śmiertelność. Analizy przeprowadzone w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu potwierdzają, że w dniach alarmu smogowego ogólna liczba zgonów rośnie o 6 proc., a liczba zgonów sercowo-naczyniowych o 8 proc. Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem jest przyczyną problemów z pamięcią, z oddychaniem, udaru, depresji, podrażnienia oczu, nosa i gardła, zawału serca, nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, astmy, nowotworów płuc, infekcji dróg oddechowych, alergii, podrażnień skóry, patologii ciąży, zaburzeń płodu, przedwczesnych porodów i poronień.
Na niebezpieczeństwa są narażone przede wszystkim osoby starsze i dzieci, u których układ odpornościowy jest mniej wydolny. Taki stan powoduje zaostrzenie już istniejących chorób. Smog co roku tylko na Mazowszu jest przyczyną od czterech do sześciu tysięcy zgonów.
W trosce o zdrowie i życie nigdy nie wrzucajmy do pieca plastikowych pojemników i butelek po napojach, opon, odpadów z gumy, przedmiotów z tworzyw sztucznych, elementów drewnianych pokrytych lakierem, sztucznej skóry, opakowań po farbach i lakierach, plastikowych toreb z polietylenu, papieru bielonego związkami chloru z nadrukiem farb kolorowych. Szkoda, że władze centralne i lokalne poza programami i deklaracjami niewiele w tej sprawie robią. Brakuje kontroli nad czynnikami, które powodują zanieczyszczenie, bo władze nie chcą się narażać zwłaszcza w okresie przedwyborczym. Koszty leczenia, ubezpieczeń są o wiele większe od kosztów programów zabezpieczających jakość powietrza. Problem jest pogłębiany przez systematyczne wycinanie drzew i krzewów.
Należy żyć aktywnie i wypoczywać w naturze, stąd troska, aby jakość powietrza, którym oddychamy, była dobra. Europejska Agencja Środowiskowa stwierdziła, że nigdzie w Europie nie ma tylu obszarów o takim stężeniu pyłów jak w Polsce. Według Światowej Organizacji Zdrowia aż 36 spośród 50 europejskich miast o najgorszej jakości powietrza znajduje się w Polsce. W naszym kraju od lat nie prowadzi się skutecznych działań na rzecz poprawy jakości powietrza.
Skoro smog jest tak potwornym zabójcą i przyczyną chorób, warto wziąć pod uwagę Boski Dekalog, a szczególnie szóste biblijne przykazanie: „Nie zabijaj”1. Każdy, kto przyczynia się do potęgowania smogu, jest przestępcą Bożego prawa. I jeszcze jedno — gdzie w tej sprawie są Kościoły chrześcijańskie? Bóg nas kiedyś z tego rozliczy i „sprawiedliwie osądzi wszystkie czyny, nawet najskrytsze, zarówno dobre, jak i złe”2. Nadejdzie czas, „aby zniszczyć tych, którzy niszczą ziemię”3.
Władysław Polok
1 Wj 20,13 BE. 2 Koh 12,14 BE. 3 Ap 11,18 BW. 3 Tamże.
Można żyć kilka tygodni bez pożywienia, kilka dni bez wody, ale tylko kilka minut bez oddychania. Tlen jest potrzebny do przezmian komórkowych, w wyniku których wytwarzana jest energia potrzebna do życia. Dla zdrowia potrzebne jest głębokie oddychanie czystym powietrzem. Postaraj się, aby twoje miejsce pracy i sypialnia były dobrze wietrzone. Nie pozwól, by ktokolwiek palił przy tobie papierosy. Oddychanie jest pierwszą i najważniejszą funkcją życiową. Jeśli pozbawisz się powietrza, pierwszy ucierpi na tym mózg. Szybko będziesz poddawał się irytacji. Jasność umysłu i zdrowie ciała zależą od oddychania możliwie najczystszym powietrzem. Jeśli mieszkasz w mieście, gdzie powietrze jest zanieczyszczone, postaraj się spędzać wolne dni poza miastem — nad morzem, w górach, wśród lasów.
Anna Polok
